علی تتماج
تحلیلگر حوزه روابط بین‌الملل
در اقدامی ناگهانی لهستان مدعی ورود پهپادهای روسی به حریم این کشور شد. هم‌زمان با ادعای لهستان، درحالی‌که وزارت دفاع روسیه گفته هدفی برای حمله در خاک لهستان در نظر گرفته نشده بود، وزارت خارجه این کشور نیز اتهام‌زنی ورشو در خصوص نقض حریم هوایی لهستان توسط پهپادهای روسی را رد کرده و آمادگی مسکو برای رایزنی درباره این حادثه را تأیید کرد. همچنین دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین ظهر روز چهارشنبه در نشست خبری خود اعلام کرد که از سوی لهستان هیچ درخواستی برای تماس در رابطه با سقوط پهپادها در خاک این کشور به کرملین ارسال نشده است.
هم‌زمان وزارت دفاع لهستان از اعزام ۴۰ هزار نیروی نظامی به مرز خود با روسیه و بلاروس خبر داد.
سراسیمگی اروپا برای حمایت از لهستان
تنش میان دو کشور در حالی روی داده است که اروپایی‌ها آتش بیار این معرکه شده و در رویکردی تأمل‌برانگیز حمایت‌های گسترده‌ای از ورشو داشته و به محکوم‌سازی مسکو پرداختند. «کایا کالاس» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: «ما نقض حریم هوایی لهستان توسط روسیه را با شدیدترین عبارات محکوم می‌کنیم».کالاس در این‌باره توضیح داد: «نقض حریم هوایی لهستان توسط روسیه یک اقدام تهاجمی، بی‌ملاحظه و تشدید تنشی خطرناک است». در همین راستا نیز وزارت امور خارجه انگلیس با صدور بیانیه‌ای از وضع تحریم‌های جدید علیه بخش‌های اقتصادی و نظامی روسیه با ادعای حمایت از لهستان، هم‌زمان با سفر «ایوت کوپر» وزیر خارجه جدید این کشور به کی‌یف خبر داد.
از سوی دیگر «فریدریش مرتس» صدراعظم آلمان با ابراز نگرانی از تحرکات روسیه در لهستان، این کشور را به اقدامات تحریک‌آمیز در منطقه دریای بالتیک و جناح شرقی ناتو متهم کرد. وی این حادثه در لهستان را بخشی از مجموعه اقدامات تحریک‌آمیز روسیه در منطقه دریای بالتیک و جناح شرقی ناتو نامید. در همین راستا نیز مدیرعامل شرکت تسلیحات‌سازی مشهور آلمانی در ادامه جنجال‌آفرینی ناتو بر سر نقض حریم هوایی لهستان توسط پهپادهای منتسب به روسیه برای عرضه سامانه‌های پدافند هوایی به ورشو اظهار آمادگی کرد. ژان نوئل بارو وزیر امور خارجه فرانسه نیز با اشاره به این ادعا که شلیک پهپادهای روسیه بر فراز لهستان «کاملاً غیرقابل‌قبول» است، سفیر روسیه را احضار کرد.
اروپا حامی یا بهانه‌جو
این رویکرد به‌اصطلاح حمایتی اروپا از لهستان در حالی صورت گرفته است که کارنامه اروپایی‌ها در قبال جنگ اوکراین و تحولات بین‌الملل ابهامات بسیاری را در صداقت رفتاری اروپایی‌ها ایجاد می‌کند. در طول سه سال و نیم جنگ اوکراین عملاً اروپایی‌ها به‌رغم هزینه کرد صدها میلیارد دلار نتوانسته‌اند کمکی برای حفظ تمامیت ارضی کی یف صورت دهند و امروز بخش قابل‌توجهی از سرزمین اوکراین در تصرف روسیه است، درحالی‌که اروپایی‌ها نیز عملاً تعهدات نظامی و اقتصادی خود در قبال کی یف را کاهش داده‌اند. در تحولات جهانی نیز اروپایی‌ها یک بازنده در تحولات بزرگی همچون نسل‌کشی غزه و مقابله با تجاوزگری‌های رژیم صهیونی بوده‌اند که حمایت و بیانیه خوانی‌های آن‌ها به‌جای بازداشتن عملی این رژیم به یک رسوایی برای آن‌ها مبدل شده است. رویکرد به مکانیسم ماشه به‌جای منطق مذاکره در قبال ایران و نیز تن دادن به تعرفه‌های تحقیرآمیز آمریکا و از آن فاجعه‌بارتر نشستن سراسر تحقیر سران اروپا در کاخ سفید در برابر ترامپ تهی بودن جایگاه جهانی اروپا را نشان داده است. با توجه به این سابقه جهانیان اذعان دارند که رویکرد اروپا به حمایت از لهستان نمی‌تواند یک حمایت واقعی باشد بلکه بیشتر آن را در قالب یک بازی سیاسی برای سرپوش گذاشتن بر شکست‌های گذشته دانست، به‌ویژه آنکه اروپا می‌داند این حمایت هزینه چندانی برای آن‌ها ندارد و بیشتر جنبه تشریفاتی دارد.
اروپا همچنان تشنه جنگ اوکراین
در کنار برخی اهداف داخلی همچون سرپوش گذاشتن بر بحران‌های اقتصادی و مشروعیت سیاسی بزرگان اروپا همچون مقامات ارشد فرانسه، آلمان و انگلیس که روزگار سختی را در برابر معترضان سپری می‌کنند، آنچه در حمایت ادعایی اروپا در قبال لهستان مشاهده می‌شود تقلای آن‌ها برای توجیه ادامه جنگ‌افروزی در اوکراین است. اروپایی‌ها که نارضایتی خود را از توافق احتمالی ترامپ و پوتین اعلام کرده‌اند به هر بهانه‌ای به دنبال دمیدن در آتش جنگ و تغییر دادن نظر ترامپ از مصالحه با روسیه به استمرار جنگ است. این رویکرد جنگ افزوانه اروپایی که به بهانه لهستان وارد فاز جدیدی می‌شود زمانی آشکارتر می‌شود که رسانه اسپانیایی پنج شنبه
گزارش داد، کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، پیش‌بینی کرده است که درگیری در اوکراین ممکن است چند سال دیگر ادامه داشته باشد.کالاس در استراسبورگ به خبرگزاری اسپانیایی EFE و سایر رسانه‌های اسپانیایی گفت: «تلاش‌ها برای آغاز روند صلح، ازجمله تلاش‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، هیچ نتیجه‌ای نداشته است، بنابراین این درگیری می‌تواند به‌طور واقع‌بینانه برای چند سال دیگر ادامه یابد.» این سخنان نشان می‌دهد که اروپا که در جنگ اوکراین تمام هستی خود را باخته است، اکنون پایان جنگ را برابر با نابودی کامل جایگاه جهانی و حتی سقوط بسیاری از دولت‌هایش می‌بیند. لذا همچنان به دنبال دست‌وپا زدن در باتلاق اوکراین است تا شاید بتواند دستاوردی هرچند کوچک را ثبت نماید. رویکردی که این روزها با ریاکاری در قبال لهستان ادامه دارد. هرچند که شواهد امر نشان می‌دهد که عملاً اروپا دیگر توان احیای خود را ندارد و سال‌ها همراهی حقارت آمیز با آمریکا عملاً ماهیت جهانی آن را از بین برده است و به‌جای یک بازیگر به بازیچه‌ای بازنده مبدل کرده است.