در تشریح دستاوردهای سفر سه روزه رئیس مجلس به پاکستان مطرح شد:
رونق تجارت با پاکستان
گروه اقتصادی
رئیس مجلس شورای اسلامی به دعوت همتای پاکستانی خود بهتازگی برای انجام سفر رسمی سه روزه وارد اسلامآباد شد. وی شامگاه چهارشنبه با سردار ایاز صادق، رئیس مجلس پاکستان دیدار کرد و سپس با نخستوزیر پاکستان و فعالان بازرگانی به گفتمان پرداخت.رئیس مجلس شورای اسلامی در دومین روز از سفر رسمی خود به پاکستان با کفیل رئیسجمهور این کشور دیدار کرد و طرفین آخرین تحولات مرتبط با روابط دوجانبه، تحولات منطقهای و بینالمللی را موردبحث و بررسی قرار دادند. سید یوسف
گیلانی که همزمان ریاست مجلس سنای پاکستان را نیز برعهده دارد، میزبان هیئت پارلمانی سیاسی جمهوری اسلامی ایران به ریاست دکتر محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی بود. در این جلسه گروهی از نمایندگان مجلس ملی و سنای پاکستان، اعضای هیئت مجلس شورای اسلامی و نیز رضا امیری مقدم سفیر ایران در اسلامآباد حضور داشتند. گیلانی با یادآوری سفرهایش به ایران در دوره نخستوزیری خود در پاکستان بر لزوم افزایش مراودات مردمی با ایران تأکید کرد. طرفین آخرین تحولات مرتبط با همکاریهای ایران و پاکستان، تعاملات پارلمانی، بررسی فرصتها و چالشهای پیش روبهویژه در بحث افزایش حجم تجارت مشترک را موردبحث و بررسی قرار دادند. قالیباف نیز در ابتدای این دیدار گفت: بعد از جنگ ۱۲ روزه قصد داشتم اولین سفر دوجانبه خارجی خود را به پاکستان داشته باشم که دلیل آن، تقدیر از حمایت ملت، دولت و پارلمان پاکستان در روزهای سخت جنگ نابرابر با رژیم صهیونیستی، آمریکا و بخشی از ناتو از جمهوری اسلامی ایران بود. جا دارد از ملت پاکستان برای این حمایتها تقدیر و تشکر کنم. وی اضافه کرد: همه مردم، مسئولان و نخبگان پاکستانی و دنیا دیدند که در میانه مذاکرات با آمریکا در رابطه با برنامه هستهای که تحت نظارت آژانس بوده و صلحآمیز بودن آن بارها اثبات شده است و تنها ۴۸ ساعت مانده به دور ششم مذاکرات، رژیم صهیونیستی با حمایت مستقیم آمریکا در نیمهشب به ایران حمله کرد و این حمله درس بزرگی به کشورهای اسلامی و دنیا داد که رژیم صهیونیستی و آمریکا صداقتی در گفتار و عمل ندارند. رئیس مجلس شورای اسلامی بیان کرد: ایران اسلامی بلافاصله پاسخ محکمی به رژیم متجاوزان داد و دفاع را ساعاتی پس از حمله آغاز کرد. بارها نیز به این رژیم اعلام کرده بودیم که اگر جنگی را علیه ایران شروع کنید، پایان جنگ با ما خواهد بود. بنابراین با گذشت چهار روز از شروع جنگ، زمانی که آمریکا و رژیم صهیونیستی به اهدافشان نرسیدند، که دلیل آن قدرت آتش و انسجام مردم ما در مقابل آنها بود، آمریکا تصمیم گرفت که بهصورت مستقیم به ما حمله نظامی کند. وی ادامه داد: آمریکا گمان میکرد که ایران اسلامی به دلیل درگیری جنگ با رژیم صهیونیستی قادر به پاسخگویی به آمریکا نخواهد بود؛ درحالیکه ایران اسلامی در کمتر از ۲۴ ساعت ۱۴ موشک به سبب
۱۴ بمبی که آمریکا علیه کشورمان استفاده کرده بود به مرکز فرماندهی سنتکام در منطقه شلیک کرد که ۷ موشک ما به هدف اصابت کرد.
آمریکا ابتدا اصابتها را انکار کرد اما بعدها مجبور به اقرار شد. قالیباف اظهار داشت: قدرت و حجم آتش ایران در مقابله با رژیم صهیونیستی به حدی بود که این رژیم از بدو تأسیس با چنین آتش و ضربهای برخورد نکرده بود. این قدرت و حجم آتش، در حقیقت قدرت اسلام و امت اسلامی بود که در این جنگ مشاهده شد.
کشورهای اسلامی بیش از هر زمان دیگری باید انسجام و همدلی خود را افزایش دهند
محمدباقر قالیباف که در صدر هیئتی پارلمانی به پاکستان سفر کرده بود، صبح پنجشنبه ۱۵ آبان ماه ۱۴۰۴ در کاخ ریاست جمهوری پاکستان در دیدار با یوسف رضا گیلانی، کفیل ریاست جمهوری و رئیس مجلس سنای این کشور همچنین بیان کرد: روابط ایران و پاکستان، روابطی عمیق تمدنی و فرهنگی است. توسعه مسائل اقتصادی و امنیتی باید در پارلمان ها و دولتهای دو کشور مورد پیگیری قرار گیرد تا بستری را فراهم کند که این روابط گسترش یابد. البته گروههای تروریستی چالشهایی را درمنطقه ایجاد کردهاند؛ آنها نیز تحت حمایتهای آمریکا و رژیم صهیونیستی هستند که لازم است کشورهای اسلامی بهویژه ایران و پاکستان با همکاری یکدیگر به این چالش رسیدگی کنند تا علاوه بر حل چالشها، تعمیق روابط اقتصادی و امنیتی میان دو کشور حاصل شود.
تسهیل تجارت با پاکستان برای تحقق تجارت ۱۰ میلیارد دلاری
رئیس مجلس شورای اسلامی درجریان این سفر در دیدار با نخستوزیر پاکستان، محمدشهباز شریف تأکید کرد: ما بیش از هرزمانی نیازمند توسعه همکاریهای اقتصادی، سیاسی و امنیتی میان دو کشور هستیم و باید توافقاتی را که در سفر رئیسجمهور ایران به پاکستان به امضای طرفین رسید، پیگیری و اجرایی کنیم. وی اظهار داشت: برای تحقق هدف رسیدن تجارت میان دو کشور به ۱۰ میلیارد دلار، لازم است در حوزههای بانکی، تهاتر و تجارت آزاد اقدامات بیشتری کنیم. همچنین در خصوص بازارچههای مرزی و امور گمرکی باید کارهای اجرایی بهپیش برود. باید موانع گمرکی برطرف شده و تجارت را تسهیل کنیم. رئیس مجلس ادامه داد: ما در ایران آمادگی داریم که روابط را توسعه دهیم. همانگونه که ما میتوانیم از محصولات کشاورزی شما استفاده کنیم، شما نیز میتوانید از قابلیتهای انرژی ما استفاده کنید. دولت و پارلمان ایران گامهای رو به جلویی در این مسیر برداشته اند. درحقیقت باید بگوییم که تحکیم روابط پارلمانی و تسهیل ارتقای روابط اقتصادی، فرهنگی و سیاسی بین تهران و اسلام آباد ازجمله اهداف این سفر بود. دیدار و گفتوگو دوجانبه با کفیل ریاست جمهوری و رئیس مجلس سنا، نخستوزیر، رئیس مجلس ملی، حضور در نماز جمعه شهر کراچی، ادای احترام به محمدعلی جناح ،رهبر استقلال پاکستان و سخنرانی در نشست با بازرگانان و تجار پاکستانی و ایرانی همچنین اندیشمندان و نخبگان سیاسی، فرهنگی و دینی در این کشور ازجمله رویدادهای مهم این سفر محسوب میشود. گفتنی است که محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی پس از سفر سه روزه به کشور پاکستان با بدرقه مقامات ایالت سند پاکستان مورخ ۱۶ آبان ماه شهر کراچی را به مقصد تهران ترک کرد.
تشریح دستاوردهای سفر سه روزه به پاکستان از نگاه رئیس مجلس
رئیس مجلس شورای اسلامی در تشریح دستاوردهای سفر سه روزه خود به کشور پاکستان افزود: یکی از محورهای اصلی این سفر، قدردانی از مردم و مسئولان پاکستان بهخاطر مواضع ارزشمندشان در جریان جنگ ۱۲ روزه، علیه رژیم صهیونیستی بود و در کنار این مسائل، موضوعات مهم سیاسی، اقتصادی و امنیتی موردبررسی قرار گرفت. همچنین نشستهای اقتصادی با حضور تجار و اتاقهای بازرگانی در اسلامآباد نیز برگزار شد. وی با اشاره به پیگیری توافقهای قبلی میان ایران و پاکستان، گفت: در این سفر، روند اجرای ۱۲ سند همکاری که در سفر چند ماه پیش مسعود پزشکیان، رئیسجمهور اسلامی ایران به امضا رسیده بود، مورد پیگیری قرار گرفت. خوشبختانه در این زمینه گامهای خوبی برداشته شده است ازجمله محورهای موردتوجه، بحث تجارت آزاد و تهاتر بود که در گفتوگوها بهطور جد موردبحث و بررسی قرار گرفت. قالیباف افزود: البته قرار بود سفری نیز به لاهور داشته باشیم، اما بهدلیل فشردگی برنامهها و برگزاری نشستهای مهم در کراچی، این بخش از سفر انجام نشد. البته به دلیل اینکه کراچی پایتخت تجاری پاکستان محسوب میشود، نشست مفصلی بین تجار ایرانی و پاکستانی برگزار شد و نقاط قوت و ضعف در تجارت دوجانبه مشخص شد، ازاینرو تصمیم گرفته شد تا سطح مبادلات اقتصادی از سه میلیارد دلار فعلی به ۱۰ میلیارد دلار در آینده نزدیک افزایش یابد. رئیس مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد:
همچنین قول دادیم که در آینده نزدیک، بین تجار دو کشور نشستهای مشترکی در منطقه آزاد ریمدان و بندر چابهار برگزار شود تا اقدامات اجرایی برای توسعه روابط اقتصادی پیگیری شود. دولت جمهوری اسلامی ایران مقدمات این همکاری را بهصورت اجرایی دنبال خواهد کرد. بدون تردید، این سفر از جنبههای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و توریستی، دستاوردهای مهمی برای دو کشور برادر و همسایه به همراه خواهد داشت و گامی در جهت تقویت روابط راهبردی در سطح دوجانبه، منطقهای و بینالمللی است. وی در ادامه درباره اهمیت بعد امنیتی همکاریهای اقتصادی، گفت: در کنار مسائل اقتصادی باید به چالشهای امنیتی هم توجه کرد. معتقدم اگر بازارچههای مرزی بهویژه در استان سیستان و بلوچستان توسعه یابند و تجارت با پاکستان رونق بگیرد، بهطور قطع بخش عمدهای از ناامنیها و چالشهای مرزی از بین خواهد رفت. وقتی مرزها محل فعالیت اقتصادی قانونی و پرحجم باشند، بهطورحتم قاچاق کالا و مواد مخدر و همچنین ناامنیها به حداقل میرسند. قالیباف تأکید کرد: بنابراین باید تلاش کنیم با توسعه فعالیتهای اقتصادی و افزایش حجم مبادلات، بر چالشهای ناامنیتی مسلط شویم؛ این موضوع هم مورد تأکید دولت و مجلس و مردم پاکستان است و هم خواست دولت، مجلس و مردم ایران. مطمئن هستم که انشاءالله در یک سال آینده خواهیم دید که در حوزه مرزی و منطقه آزاد ریمدان و سه الی چهار نقطهای که با مرز پاکستان داریم، فعالیتها پر رونق و پر شتاب پیش خواهد رفت. رئیس مجلس شورای اسلامی در پایان با اشاره به ظرفیتهای گسترده همکاری دو کشور در زمینه کالاهای اساسی، گفت: پاکستان یکی از تولیدکنندگان مهم در بخش کشاورزی است و کیفیت بالای محصولات و هزینه پایین حملونقل این کشور فرصت ارزشمندی برای همکاری با ایران در زمینه تأمین کالاهای اساسی فراهم میکند بنابراین تهاتر کالای اساسی در اولویت تجار مرزی و دو جانبه و دو کشور خواهد بود.
نگاهی به آینده
سفر سهروزه رئیس مجلس شورای اسلامی به پاکستان را میتوان نقطه عطفی در مسیر تعمیق روابط سیاسی، اقتصادی و امنیتی میان دو کشور دانست. در جریان این سفر، رئیس مجلس با رؤسای مجالس، نخستوزیر و فرمانده ارتش پاکستان دیدار و گفتوگو کرد و ضمن قدردانی از حمایت مردم و دولت پاکستان در جریان جنگ اخیر، بر لزوم تقویت همکاریهای منطقهای و اسلامی تأکید نمود. محور اصلی این مذاکرات، توسعه مبادلات اقتصادی و تسهیل تجارت مرزی بود؛ هدفی که قرار است با پیگیری توافقات قبلی رؤسای جمهور دو کشور و اجرای ۱۲ سند همکاری مشترک به واقعیت نزدیکتر شود. از دیگر دستاوردهای مهم این سفر، توافق بر افزایش سطح مبادلات تجاری از سه به 10میلیارد دلار، تسهیل فعالیتهای بانکی و گمرکی و فعالسازی ظرفیتهای دو کشور در زمینه تهاتر کالاهای اساسی، انرژی و محصولات کشاورزی بود. برگزاری نشستهای اقتصادی مشترک میان تجار دو کشور در کراچی نیز زمینهای فراهم آورد تا بخش خصوصی در مسیر همکاریهای عملیاتی قرار گیرد. این اقدامات، به گفته رئیس مجلس، میتواند روابط راهبردی تهران و اسلامآباد را از سطح همکاریهای سیاسی به سطح مشارکت اقتصادی پایدار و متوازن ارتقا دهد. همچنین توافق بر برگزاری نشستهای مشترک تجاری در منطقه آزاد ریمدان و بندر چابهار، بهعنوان دو نقطه کلیدی در توسعه تجارت منطقهای، گامی مؤثر در جهت تحقق سیاست اقتصاد مرزی و مردمیسازی تجارت محسوب میشود. با اجرای این تصمیمات، پیشبینی میشود علاوه بر رونق صادرات و واردات، مسیرهای جدیدی برای همکاریهای فرهنگی، گردشگری و ترانزیتی نیز میان دو کشور گشوده شود.
سخن پایانی
توسعه بازارچههای مرزی میان ایران و پاکستان، تنها یک پروژه اقتصادی نیست؛ بلکه اقدامی راهبردی برای تقویت امنیت مرزها، کاهش قاچاق، ایجاد اشتغال محلی و افزایش ثبات منطقهای است. هنگامیکه مرزها به بستری برای فعالیتهای اقتصادی قانونی، تهاتر کالا و تبادل تجاری تبدیل شوند، انگیزههای فعالیتهای غیرقانونی و ناامنی بهشدت کاهش مییابد. در سطح کلانتر، توسعه بازارچههای مرزی میتواند به تقویت پیوندهای مردمی دو کشور همسایه، افزایش تبادلات فرهنگی و کاهش حساسیتهای مرزی بینجامد. وقتی مردم دو سوی مرز از منافع تجارت سالم و پایدار برخوردار شوند، همبستگی اجتماعی تقویت شده و زمینه برای همکاریهای امنیتی گستردهتر فراهم میشود. از سوی دیگر، نزدیکی اقتصادی با پاکستان به ایران این فرصت را میدهد که در برابر سیاستهای تحریمی غرب، ظرفیتهای منطقهای خود را فعال و تنوع اقتصادی را تقویت کند. در نتیجه، دستاوردهای این سفر اگر با برنامهریزی دقیق و تداوم دیپلماسی اقتصادی همراه شود، میتواند مسیر تازهای برای تحکیم پیوندهای اقتصادی، امنیتی و فرهنگی تهران و اسلامآباد بگشاید؛ مسیری که درنهایت به نفع توسعه پایدار و ثبات منطقهای تمام خواهد شد.