بر اساس گزارشهای سازمان بهداشت جهانی، سالانه میلیونها نفر بر اثر آلودگی هوا در گوشه گوش دنیا جان خود را از دست می دهند. این مشکل که علتی جز سوءمدیریت و عدم توجه به کنوانسیونها و قراردادهای بین المللی در این زمینه ندارد، در اولین گام، نیازمند یک برنامهی جهانی در راستای کم کردن مصرف انرژی فسیلی در کنار آموزش استفاده از کاروان حمل و نقل شهری و توجه به فاکتور فاصلهی مناطق مسکونی با مناطق صنعتی است.
شاید گفته شود زمین در حال گرم شدن است و میزان گازهای گلخانهای افزایش یافته است؛ ولی هنوز میتوان با یک برنامهریزی دقیق و متعهدانه از ادامهی روند موجود جلوگیری کرد. به کارگیری متخصصین در هر زمینه و کمک گرفتن از تکنولوژی جدید و تجربهی گذشته میتواند به این مهم کمک کند.
اما در کشور ما متاسفانه مصرف گرایی، سوءمدیریت و بعضا ترجیح منافع شخصی بر منافع عمومی و دراز مدت، موجب شده است تا حتی یک قدم اساسی در راه حفظ محیط زیست برداشته نشود. همکاری مردم و دولت نیاز اصلی برای حفظ محیط زیست کشور است. برای این مهم باید ابتدا دولت پیش قدم شود، تا حس و درک محیط زیست دوستی در ایرانیان نهادینه شود.
کمک به ارتقاء آگاهیهای عمومی به موازات بالا بردن کیفیت و کمیت کاروان حمل و نقل شهری و استفاده کردن از سوختهای با کیفیت و استاندارد جهانی و سپس توجه به انرژیهای تجدید پذیر، اولین گام برای گریز از تبعات کشندگی آلودگی هوا است.البته شهروندان هم به نوبه خود دارای مسئولیتهایی در حفاظت محیط زیست و مبارزه با آلودگی هوا هستند. استفاده از وسایل نقلیه عمومی، گرفتن معاینه فنی خودرو، توجه به مقررات محدودیتهای عبور و مرور ترافیک شهری و کاهش تردد غیرضروری شهری، از جمله این مسئولیتها است.
تشدید آلودگی هوا در شهرهای بزرگ و خصوصاً تهران، از نمونههای عدم توجه به کنوانسیونهای جهانی و عدم مدیریت صحیح در راستای حفظ محیط زیست کشور و سلامت شهروندان است. این روند میتواند حتی به شهرهای کوچک هم کشیده شود. بنزین غیر استاندارد که در سطح کشور توزیع میشود و کارخانهها و کارگاههای غیر استاندارد و عدم کنترل سازمانهای ذیربط، امکان گسترش سونامی آلودگی هوا را گسترش میدهد.
سلب مسئولیت دستگاهها از خود، در کنار عدم اجرای قانون از یک سو، و غیر مسئولانه عمل کردن برخی از شهروندان از سوی دیگر، عواملی هستند که باعث میشوند نتوان جلوی این “فاجعه زیست محیطی و انسانی” را گرفت!