راهکارهای ارتقای بهره‌وری در مدیریت صنعت پتروشیمی
مهندس مصطفی متدین-مدیر عامل شرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی
سنجش و ارتقای جایگاه "بهره وری"با صنعت پتروشیمی یکی از مهم ترین دغدغه هایی است که باید نسبت به آن توجه ویژه ای مبذول داشت. صنعت پتروشیمی به عنوان یکی از صنایع مادر، تأثیر بسزایی بر صنایع پایین‌دستی و اقتصاد کلان کشورها دارد. افزایش بهره‌وری در این صنعت نه تنها به کاهش هزینه‌ها و افزایش سودآوری منجر می‌شود، بلکه به بهبود کیفیت محصولات، کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی و افزایش رقابت‌پذیری در بازارهای جهانی نیز کمک می‌کند. مدیریت کارآمد و بهره‌ور در صنعت پتروشیمی نیازمند به‌کارگیری روش‌های نوین و استفاده از فناوری‌های پیشرفته است.
یکی از مهم ترین روش‌های افزایش بهره‌وری در مدیریت صنعت پتروشیمی بهینه سازی فرآیندهاست. در این خصوص ما با تحلیل و بهبود مستمر فرآیندها مواجه هستیم. بررسی دقیق فرآیندهای تولید، شناسایی گلوگاه‌ها و نقاط ضعف، و به‌کارگیری روش‌های مهندسی مجدد و بهبود مستمر فرآیندها می‌تواند به افزایش بهره‌وری کمک کند.
استفاده از فناوری‌های نوین دیگر مولفه تاثیرگذار در ارتقای بهره وری در مدیریت صنعت پتروشیمی محسوب می شود. به‌کارگیری فناوری‌های پیشرفته مانند اتوماسیون صنعتی، سیستم‌های کنترل پیشرفته (APC) و نرم‌افزارهای شبیه‌سازی فرآیندها می‌تواند به بهبود کارایی و کاهش ضایعات منجر شود.
در این منظومه مدیریتی نمی توان از "مدیریت انرژی"نیز به سادگی گذشت. شناسایی و کاهش مصارف غیرضروری انرژی، استفاده از تجهیزات با بازده بالا و اجرای طرح‌های مدیریت انرژی (مانند ISO 50001) می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و حفظ منابع انرژی کمک کند.استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر: بهره‌گیری از انرژی‌های خورشیدی، بادی و زیست‌توده در تأمین انرژی مورد نیاز واحدهای پتروشیمی می‌تواند به کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی منتج شود.
در این میان عوامل و مولفه های کلان دیگری از جمله مدیریت منابع انسانی و مدیریت زنجیره تامین نیز وجود دارد. قطعا سرمایه‌گذاری در آموزش و توسعه مهارت‌های کارکنان، ایجاد انگیزه و ارتقای رضایت شغلی می‌تواند به افزایش بهره‌وری نیروی انسانی منجر شود.بهبود سیستم‌های پاداش و انگیزش در مدیریت منابع انسانی در صنعت پتروشیمی بسیار تاثیرگذار است. طراحی و اجرای سیستم‌های پاداش و انگیزش مبتنی بر عملکرد، ایجاد فرصت‌های پیشرفت شغلی و مشارکت کارکنان در تصمیم‌گیری‌ها می‌تواند به افزایش تعهد و انگیزه کارکنان بیانجامد.
در مقوله مدیریت زنجیره تأمین نیز ما با بهینه‌سازی مدیریت بر اساس امکانات و شرایط موجود مواجه هستیم. استفاده از سیستم‌های مدیریت موجودی پیشرفته، بهبود فرآیندهای خرید و انبارداری و کاهش زمان تحویل مواد اولیه می‌تواند به کاهش هزینه‌ها منجر شود. همچنین ایجاد روابط پایدار و مبتنی بر اعتماد با تأمین‌کنندگان، تبادل اطلاعات و همکاری در زمینه بهبود کیفیت و کاهش هزینه ها ،افزایش بهره‌وری کل زنجیره تأمین را تضمین خواهد کرد.
در پایان،لازم است نسبت به مقوله دیگری تحت عنوان مدیریت کیفیت نیز توجه داشته باشیم.استقرار سیستم‌های مدیریت کیفیت: پیاده‌سازی استانداردهای مدیریت کیفیت (و استفاده از ابزارهای کنترل کیفیت آماری (SPC) می‌تواند به بهبود کیفیت محصولات و کاهش ضایعات کمک شایانی کند.
