پیشرفت در هوش مصنوعی ضرورتی برای آینده
برخی از اعضای هیئت رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی معتقد هستند که قانونمند شدن طرح ملی هوش مصنوعی و به کارگیری این فناوری در بخش‌های مختلف کشور از جمله سیاسی، اجتماعی، صنعتی، تولیدی، نظامی و غیره اثرگذار است و آینده بهتری را در مسیر رشد و توسعه، نصیب مردم خواهد کرد.
به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، هوش مصنوعی به‌عنوان یکی از مسائل مهم در جهان امروز است که علوم و فنون مختلفی را در بر گرفته و این فناوری باعث ایجاد سیستم‌هایی با قابلیت تفکر و یادگیری به مانند انسان شده است.
همچنین هوش مصنوعی سبب نوآوری در بخش‌های مختلف از جمله پزشکی و سلامت، مالی و بانکی، کشاورزی و محیط زیست، صنعت، آموزش، حمل و نقل، دفاعی و غیره شده است تا جهانی تازه بر اساس قدرت داده و اطلاعات برای انسان به منصه ظهور برساند.
این در حالی است که دسترسی به هوش مصنوعی در کشورمان به دلیل برخی موانع، همچنان چالش‌برانگیز است. این چالش‌ها شامل کمبود نیروی متخصص، ضعف در زیرساخت‌های پردازشی، تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت در دسترسی به داده‌های باکیفیت است؛ با این حال، دانشگاه‌ها و شرکت‌های داخلی در حال تلاش برای رفع این موانع هستند.
بر همین اساس، ایران در زمینه هوش مصنوعی از سالها قبل فعالیت‌هایی خود را آغاز کرد اما برای اینکه این موضوع قانونمند شود، آذرسال ۱۴۰۳ بود که طرح ملی هوش مصنوعی در صحن علنی مجلس شورای اسلامی اعلام وصول شد و از مهرماه امسال نیز این طرح در دستور کار بررسی نمایندگان در صحن علنی مجلس شورای اسلامی قرار گرفت.
بر اساس این طرح، شورای ملی راهبری هوش مصنوعی متولی اصلی سیاست گذاری، برنامه ریزی و راهبری هوش مصنوعی کشور و نظارت بر حسن اجرای این قانون شده است.
در این طرح، وظایف و اختیارات سازمان ملی هوش مصنوعی تشریح شده که شامل پیگیری و اجرای مصوبات شورای ملی راهبری هوش مصنوعی، ارائه پیشنهاد در تدوین لوایح بودجه سنواتی به سازمان برنامه و بودجه، تدوین و به‌روزرسانی برنامه توسعه هوش مصنوعی، تشکیل مرکز مطالعات راهبردی و آزمایشگاه توسعه فناوری‌های بنیادین، تشکیل مرکز ارزیابی و تأیید امنیت سامانه‌های هوش مصنوعی است.
همچنین طبق این طرح، مرکز مطالعات راهبردی و آزمایشگاه توسعه فناوری‌های بنیادین هوش مصنوعی مکلف است طرح های ملی و اولویت دار و پیشران برای توسعه الگوهای هوش مصنوعی، همکاری فناورانه بین المللی با نهادهای عمومی و خصوصی، پیش بینی و مدیریت پیامدهای احتمالی جهش ناگهانی در توانمندی‌های هوش مصنوعی، تدوین اسناد در زمینه‌های حفاظت از دارایی‌های فکری، طراحی راهبردهای مؤثر برای جلوگیری از انحصار و تمرکز قدرت در حوزه هوش مصنوعی و بهره گیری از ظرفیت‌های دانشگاه‌ها، مراکز مدیریت حوزه‌های علمیه، موسسات و مراکز تحقیقاتی، سیاست پژوهی، اندیشگاهی و مطالعات راهبردی را در دستور کار قرار دهد.
براساس طرح ملی هوش مصنوعی، تکالیفی برای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در نظر گرفته شده است. همچنین مرکز توسعه و شبکه‌سازی خدمات پردازشی هوش مصنوعی ذیل وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با استفاده از ساختارها و ظرفیت‌های موجود تشکیل می‌شود.
سازمان ملی هوش مصنوعی طبق این طرح مکلف است با همکاری وزارت خارجه توسعه پلتفرم‌های آموزشی بین المللی، تبادل متخصص برای تربیت نیروی انسانی، تسهیل و حمایت از سرمایه‌گذاری مشترک برای توسعه و ترویج فناوری‌های هوش مصنوعی، تبادل داده و اطلاعات با رعایت قوانین و مقررات مربوط و حضور فعال در مجامع و کرسی‌های بین‌المللی را در دستور کار قرار دهد.
همچنین قرار است بر اساس این طرح، صندوق ملی توسعه هوش مصنوعی ذیل سازمان ملی هوش مصنوعی تأسیس شود که سرمایه اولیه صندوق به میزان ۱۰۰ هزار میلیارد ریال است.
در همین زمینه رضا علیزاده، رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا گفت: هوش مصنوعی در تمام زوایای دنیا از جمله سیاسی، اجتماعی، صنعتی، تولیدی، نظامی، فرهنگی و غیره اثرگذار است و هر کشوری که در این حوزه پیشرفت کند، آینده بهتری را نصیب مردم کشورش خواهد کرد.
نماینده مردم ورزقان در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه باید زودتر از این زمان موضوع هوش مصنوعی، قانونمند می‌شد، گفت: برای تدوین این طرح تلاش شده نظرات دانشگاهیان، وزارتخانه‌های مختلف و نخبگان گرفته شده و در جلسات کارشناسی و تخصصی بحث و بررسی شود. وی با اشاره به تشکیل سازمان ملی هوش مصنوعی که در این طرح دیده شده است، گفت: این سازمان به هر میزان از اختیارات بیشتری برخوردار باشد، در پیشبرد اقدامات تعریف شده در این طرح موثر خواهد بود.
علیزاده بر لزوم توسعه هوش مصنوعی در مدارس و دانشگاه‌های کشور تاکید کرد و گفت: یکی از بهترین فضاهایی که آینده اقتصاد و کشور را خواهد ساخت، مدارس و دانشگاه‌ها است که توسط دانش آموزان و دانشجویان آن ساخته می‌شوند. بر همین اساس هرچقدر مجلس و دولت به طرح ملی هوش مصنوعی برای استفاده بیشتر در مدارس و دانشگاه‌ها بها دهند، آینده کشور در حوزه‌های مختلف ساخته می‌شود.
همچنین علی حدادی ،عضو هیئت رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت و گو
با خبرنگار سیاسی ایرنا گفت: با توجه به گستردگی و طبیعت هوش مصنوعی و رویکردهای بسیار خوبی در سطح کشور وجود دارد، می توان از هوش مصنوعی در مسائل مختلف استفاده کرد که قطعا در رشد اقتصادی کشور اثرگذار است و کشورهای مختلف سرمایه‌گذاری ویژه‌ای در این رابطه انجام داده‌اند.
نماینده مردم طالقان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه هوش مصنوعی تاثیر فراوانی برای حل نظام مسائل کشور دارد، گفت: در طرح ملی هوش مصنوعی که در ۱۴ ماده طراحی شده است، هر کدام از این مواد در بهبود مدیریت در بخش کشاورزی، بهبود مدیریت منابع آب، پزشکی، بهداشت و سلامت، نظامی و غیره می‌تواند نقش مهمی ایفا کند.
وی اضافه کرد: همچنین از این فناوری در توسعه صادرات غیرنفتی، افزایش مهارت آموزی در داده‌ها و رشد و توسعه کسب و کارهای جدید می‌توان به بهترین شکلی بهره برد.
حدادی با بیان اینکه این طرح پس از تبدیل شدن به قانون مشوق‌های بسیاری برای جوانان و نخبگان کشور فراهم خواهد کرد، گفت: ایران در این زمان از نظر تولید مقاله‌های علمی در رتبه پانزدهم جهان است و قطعا با قانونی شدن این طرح که در آن تشکیل سازمان ملی هوش مصنوعی پیش بینی شده، می‌توانیم گام های مهمی در حوزه هوش مصنوعی برداریم.
سازمان ملی هوش مصنوعی در سال ۱۴۰۳ به طور رسمی تأسیس شد و قرار بود به عنوان متولی اصلی هوش مصنوعی در کشور، روند توسعه این فناوری را مدیریت کند. اما پس از مدتی، پس از بررسی عملکرد و وضعیت سازمان، سازمان ملی هوش مصنوعی به دلیل ضعف در هماهنگی بین‌دستگاهی، عدم تحقق کامل اهداف اولیه، محدودیت بودجه و تمرکززدایی بیش از حد فعالیت‌ها، منحل شد.
با این حال کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با همراهی فراکسیون هوش مصنوعی مجلس و سایر وزارتخانه ها و اندیشکده‌ها، طرح ملی هوش مصنوعی را پس از تدوین و تصویب به صحن علنی مجلس شورای اسلامی ارائه داده است.
تاکنون از ۱۴ ماده طرح ملی هوش مصنوعی، مواد (۱) و (۲) آن در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به تصویب نمایندگان رسیده است که در ماده (۱) تعاریف قانونی آن مشخص شده و در ماده (۲) شورای ملی راهبری هوش مصنوعی متولی اصلی سیاست گذاری، برنامه‌ریزی و راهبری هوش مصنوعی کشور تعیین شد.
به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، هوش مصنوعی به‌عنوان یکی از مسائل مهم در جهان امروز است که علوم و فنون مختلفی را در بر گرفته و این فناوری باعث ایجاد سیستم‌هایی با قابلیت تفکر و یادگیری به مانند انسان شده است.
همچنین هوش مصنوعی سبب نوآوری در بخش‌های مختلف از جمله پزشکی و سلامت، مالی و بانکی، کشاورزی و محیط زیست، صنعت، آموزش، حمل و نقل، دفاعی و غیره شده است تا جهانی تازه بر اساس قدرت داده و اطلاعات برای انسان به منصه ظهور برساند.
این در حالی است که دسترسی به هوش مصنوعی در کشورمان به دلیل برخی موانع، همچنان چالش‌برانگیز است. این چالش‌ها شامل کمبود نیروی متخصص، ضعف در زیرساخت‌های پردازشی، تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت در دسترسی به داده‌های باکیفیت است؛ با این حال، دانشگاه‌ها و شرکت‌های داخلی در حال تلاش برای رفع این موانع هستند.
بر همین اساس، ایران در زمینه هوش مصنوعی از سالها قبل فعالیت‌هایی خود را آغاز کرد اما برای اینکه این موضوع قانونمند شود، آذرسال ۱۴۰۳ بود که طرح ملی هوش مصنوعی در صحن علنی مجلس شورای اسلامی اعلام وصول شد و از مهرماه امسال نیز این طرح در دستور کار بررسی نمایندگان در صحن علنی مجلس شورای اسلامی قرار گرفت.
بر اساس این طرح، شورای ملی راهبری هوش مصنوعی متولی اصلی سیاست گذاری، برنامه ریزی و راهبری هوش مصنوعی کشور و نظارت بر حسن اجرای این قانون شده است.
در این طرح، وظایف و اختیارات سازمان ملی هوش مصنوعی تشریح شده که شامل پیگیری و اجرای مصوبات شورای ملی راهبری هوش مصنوعی، ارائه پیشنهاد در تدوین لوایح بودجه سنواتی به سازمان برنامه و بودجه، تدوین و به‌روزرسانی برنامه توسعه هوش مصنوعی، تشکیل مرکز مطالعات راهبردی و آزمایشگاه توسعه فناوری‌های بنیادین، تشکیل مرکز ارزیابی و تأیید امنیت سامانه‌های هوش مصنوعی است.
همچنین طبق این طرح، مرکز مطالعات راهبردی و آزمایشگاه توسعه فناوری‌های بنیادین هوش مصنوعی مکلف است طرح های ملی و اولویت دار و پیشران برای توسعه الگوهای هوش مصنوعی، همکاری فناورانه بین المللی با نهادهای عمومی و خصوصی، پیش بینی و مدیریت پیامدهای احتمالی جهش ناگهانی در توانمندی‌های هوش مصنوعی، تدوین اسناد در زمینه‌های حفاظت از دارایی‌های فکری، طراحی راهبردهای مؤثر برای جلوگیری از انحصار و تمرکز قدرت در حوزه هوش مصنوعی و بهره گیری از ظرفیت‌های دانشگاه‌ها، مراکز مدیریت حوزه‌های علمیه، موسسات و مراکز تحقیقاتی، سیاست پژوهی، اندیشگاهی و مطالعات راهبردی را در دستور کار قرار دهد.
براساس طرح ملی هوش مصنوعی، تکالیفی برای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در نظر گرفته شده است. همچنین مرکز توسعه و شبکه‌سازی خدمات پردازشی هوش مصنوعی ذیل وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با استفاده از ساختارها و ظرفیت‌های موجود تشکیل می‌شود.
سازمان ملی هوش مصنوعی طبق این طرح مکلف است با همکاری وزارت خارجه توسعه پلتفرم‌های آموزشی بین المللی، تبادل متخصص برای تربیت نیروی انسانی، تسهیل و حمایت از سرمایه‌گذاری مشترک برای توسعه و ترویج فناوری‌های هوش مصنوعی، تبادل داده و اطلاعات با رعایت قوانین و مقررات مربوط و حضور فعال در مجامع و کرسی‌های بین‌المللی را در دستور کار قرار دهد.
همچنین قرار است بر اساس این طرح، صندوق ملی توسعه هوش مصنوعی ذیل سازمان ملی هوش مصنوعی تأسیس شود که سرمایه اولیه صندوق به میزان ۱۰۰ هزار میلیارد ریال است.
در همین زمینه رضا علیزاده، رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا گفت: هوش مصنوعی در تمام زوایای دنیا از جمله سیاسی، اجتماعی، صنعتی، تولیدی، نظامی، فرهنگی و غیره اثرگذار است و هر کشوری که در این حوزه پیشرفت کند، آینده بهتری را نصیب مردم کشورش خواهد کرد.
نماینده مردم ورزقان در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه باید زودتر از این زمان موضوع هوش مصنوعی، قانونمند می‌شد، گفت: برای تدوین این طرح تلاش شده نظرات دانشگاهیان، وزارتخانه‌های مختلف و نخبگان گرفته شده و در جلسات کارشناسی و تخصصی بحث و بررسی شود. وی با اشاره به تشکیل سازمان ملی هوش مصنوعی که در این طرح دیده شده است، گفت: این سازمان به هر میزان از اختیارات بیشتری برخوردار باشد، در پیشبرد اقدامات تعریف شده در این طرح موثر خواهد بود.
علیزاده بر لزوم توسعه هوش مصنوعی در مدارس و دانشگاه‌های کشور تاکید کرد و گفت: یکی از بهترین فضاهایی که آینده اقتصاد و کشور را خواهد ساخت، مدارس و دانشگاه‌ها است که توسط دانش آموزان و دانشجویان آن ساخته می‌شوند. بر همین اساس هرچقدر مجلس و دولت به طرح ملی هوش مصنوعی برای استفاده بیشتر در مدارس و دانشگاه‌ها بها دهند، آینده کشور در حوزه‌های مختلف ساخته می‌شود.
همچنین علی حدادی ،عضو هیئت رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت و گو
با خبرنگار سیاسی ایرنا گفت: با توجه به گستردگی و طبیعت هوش مصنوعی و رویکردهای بسیار خوبی در سطح کشور وجود دارد، می توان از هوش مصنوعی در مسائل مختلف استفاده کرد که قطعا در رشد اقتصادی کشور اثرگذار است و کشورهای مختلف سرمایه‌گذاری ویژه‌ای در این رابطه انجام داده‌اند.
نماینده مردم طالقان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه هوش مصنوعی تاثیر فراوانی برای حل نظام مسائل کشور دارد، گفت: در طرح ملی هوش مصنوعی که در ۱۴ ماده طراحی شده است، هر کدام از این مواد در بهبود مدیریت در بخش کشاورزی، بهبود مدیریت منابع آب، پزشکی، بهداشت و سلامت، نظامی و غیره می‌تواند نقش مهمی ایفا کند.
وی اضافه کرد: همچنین از این فناوری در توسعه صادرات غیرنفتی، افزایش مهارت آموزی در داده‌ها و رشد و توسعه کسب و کارهای جدید می‌توان به بهترین شکلی بهره برد.
حدادی با بیان اینکه این طرح پس از تبدیل شدن به قانون مشوق‌های بسیاری برای جوانان و نخبگان کشور فراهم خواهد کرد، گفت: ایران در این زمان از نظر تولید مقاله‌های علمی در رتبه پانزدهم جهان است و قطعا با قانونی شدن این طرح که در آن تشکیل سازمان ملی هوش مصنوعی پیش بینی شده، می‌توانیم گام های مهمی در حوزه هوش مصنوعی برداریم.
سازمان ملی هوش مصنوعی در سال ۱۴۰۳ به طور رسمی تأسیس شد و قرار بود به عنوان متولی اصلی هوش مصنوعی در کشور، روند توسعه این فناوری را مدیریت کند. اما پس از مدتی، پس از بررسی عملکرد و وضعیت سازمان، سازمان ملی هوش مصنوعی به دلیل ضعف در هماهنگی بین‌دستگاهی، عدم تحقق کامل اهداف اولیه، محدودیت بودجه و تمرکززدایی بیش از حد فعالیت‌ها، منحل شد.
با این حال کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با همراهی فراکسیون هوش مصنوعی مجلس و سایر وزارتخانه ها و اندیشکده‌ها، طرح ملی هوش مصنوعی را پس از تدوین و تصویب به صحن علنی مجلس شورای اسلامی ارائه داده است.
تاکنون از ۱۴ ماده طرح ملی هوش مصنوعی، مواد (۱) و (۲) آن در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به تصویب نمایندگان رسیده است که در ماده (۱) تعاریف قانونی آن مشخص شده و در ماده (۲) شورای ملی راهبری هوش مصنوعی متولی اصلی سیاست گذاری، برنامه‌ریزی و راهبری هوش مصنوعی کشور تعیین شد.
